प्रमिशा (हेर्नुहोस् ढाका डायरी-१) सँग बंगलादेशमा पढ्ने खासमा नेपाली महिला विद्यार्थीबारे बुझेपछि मलाई ‘यहाँ अध्ययनको उत्तरार्धमा रहेका विद्यार्थीहरुको भविष्यको योजना के रहेछ?’ भन्ने जान्न मन लाग्यो।
लाखौँ रुपैयाँ खर्च गरेर बंगलादेश पढ्न आएका उनीहरु नेपाल फर्कन् चाहन्छन् वा ‘नेपालमा सेवा-सुविधा र गुणस्तरीय जीवन नहुने भन्दै विदेश नै उनीहरुको प्राथमिकतामा पर्छ? भन्ने मेरो मुख्य चासो थियो। ढाकाका विभिन्न चार मेडिकल कलेजका अन्तिम वर्षका विद्यार्थीहरुसँग भेट गराउन पनि मलाई प्रमिशाले सहयोग गरिन्।
यो पनि: विमानका ती सिट पार्टनर
जनकपुरका राजु साह, विनोदकुमार यादव, रोशनकुमार यादव र विराटनगरका धीरजकुमार यादवसँग मेरो कुराकानी भयो।
बंगलादेशमा छरिएर रहेका नेपाली विद्यार्थीहरुलाई एकिकृत गर्ने उद्देश्यले ‘नेप्लिज स्टुन्डेन्ट एसोसियसन बंगलादेश’ नामको संगठन खोलिएको रहेछ। राजु यो संगठनको अध्यक्ष रहेछन्।
‘बंगलादेशमा झण्डै चारहजार नेपाली विद्यार्थी छन्’ फिजियोथेरापीमा चार वर्षे कोर्ष सकेर अन्तिम वर्ष इन्र्टनसिप गरिरहेका राजुले संगठनको उद्देश्य प्रस्ट्याउँदै भने, ‘सबैलाई आवश्यक परेका बेला सहयोग गर्ने, दशैँ, दीपावली जस्ता चाडपर्वमा ‘गेट टुगेदर’ गर्ने र नेपाली विधार्थीहरुलाई एकजुट गर्ने उद्देश्यले संगठन बनाएका हौँ।’
पाँच बर्षअघि उनले फिजियोथेरापी अध्ययन गर्ने योजना बनाउँदा नेपालको काठमाडौँ यूनिभर्सिटीमात्रै एउटा विकल्प थियो। धेरै नेपाली विद्यार्थीहरु भारत पढ्न जान्थे। तर, साथीहरुले बंगलादेशमा राम्रो र सस्तो पढाई हुने बताएपछि राजुको गन्तव्य पनि ढाका नै बन्यो।
प्रमिशाको जस्तै नेपाली कन्सल्टेन्सीहरुले गर्ने ठगीको अनुभवपनि उनीसँग रहेछ। ‘नेपालमा हुँदा ‘प्रोस्पेक्ट्स’ मा आकर्षक कम्युटराइज्ड बिल्डिङहरु देखाउँछन्,’ उनले भने, ‘यता आउँदा निकै फरक हुन्छ। कतिपय अवस्थामा त यता कलेजको कोटा २० जनाको हुन्छ, उताबाट २५ जना पठाइदिन्छन्। त्यस्तो अवस्थामा पाँच जना विद्यार्थीले अर्को वर्ष कुर्नुपर्ने हुन्छ।’
तर, धर्म र संस्कृतिबाहेक बंगलादेशमा खासै समस्या उनीहरुले खासै कठिनाई भोगेका छैनन्। नेपाललाई बंगलादेशीहरुले बुद्धको देश, शान्तिको देश, हिमालयको देश भनेर चिन्ने गरेको र सम्मान गर्ने गरेको अनुभव उनले सुनाए।
‘नेपालमा अतिथिलाई भगवान मान्ने चलन छ, नेपाल आइसकेका बंगालादेशीहरु नेपाली आतिथ्यबाट प्रभावित भएर फर्केका हुन्छन्’ उनले भने, ‘बंगलादेश फर्केपछि उनीहरुले नेपालीहरु राम्रा हुन्छन् भन्ने सन्देश फैलाएका छन्। चार वर्षे अवधिमा मैले आफूलाई नेपाली भनेर चिनाएपछि बंगालीहरुबाट कहीँपनि नराम्रो व्यवहार भोग्नुपरेको छैन।’
अध्ययनको उत्तरार्धमा रहेका यी युवाले आफ्नो सुरुदेखिकै सपना अनुसार उच्च शिक्षा हासिल गरेपछि स्वदेश फर्कने योजना रहेको सुनाए।
‘हुन त, पढाई सकेपछि थुप्रै युवाहरु विदेशमै बस्छन्, राम्रो कमाई गर्छन्, गुणस्तरीय जीवन जिउँछन्’ राजुले भने, ‘नेपालमा तलव लगायात थुप्रै कुरामा समस्या छ। तर हामीले अरुसँग हामीलाई तुलना गर्न मिल्दैन। हाम्रो देशमा जे छ त्यसैमा सन्तुष्ट हुन सक्नुपर्छ।’
उनको ठहर छ, विदेशको जस्तै संघर्ष र मिहिनेत संघर्ष गर्ने हो भने, हाम्रै देशमा पनि राम्रै आम्दानी गर्न सकिन्छ। भन्छन्, ‘विदेशमा १७-१८ घण्टा काम गरिरहेका हुन्छन्। नेपालमा हामी दैनिक ८ घन्टामात्रै काम गर्छौँ। अझै मिहिनेत गर्ने हो भने आम्दानी बढाउनुका साथै देश विकासमा पनि सहयोग पुग्छ।’
म बिनोदतिर मोडिएँ। उनी एबिबीएसको अन्तिम वर्षका विद्यार्थी हुन्। उनी सार्कको छात्रबृत्ति कोटामा बंगलादेश अध्ययन गर्न आएका रहेछन्।
सानै उमेरदेखि होस्टलमा बसेर पढेका रहेछन् बिनोद। त्यसैले बंगलादेशमा चारवर्ष बिताउन त्यति कठिन भएन। ‘घरको न्यास्रो त लाग्छ। तर, न्यास्रो लागेका बेला नेपालका साथीभाईहरुसँग बस्छु, गफ गर्छु’ परदेशमा रहँदा समय बिताउने उपाय सुनाए, ‘यसरी नै यहाँ समय बित्ने गरेको छ।’
छात्रवृत्तिबाट आएको विद्यार्थी भएकाले देशका लागि योगदान गर्ने थप जिम्मेवारी आफ्नो काँधमा रहेको बताए। ‘नेपालबाट म सार्क छात्रबृत्तिमा आएको हुँ, आफ्नो सपना पूरा गर्ने अवसर देशको कारणले पाएको हुँ’ उनले भने, ‘अब फर्केर देशको सेवा गर्नेछु।’
बंगलादेशमा पढाई राम्रो नहुने र यहाँ पढेका विद्यार्थीहरु लाइसेन्स परीक्षामा फेल भएको भन्ने कुरा नेपाली मिडियामा बढाइचढाई गरेर आएकोमा उनको गुनासो रहेछ।
‘बंगलादेशका मात्रै नभएर नेपालकै पनि अधिकांश कलेजका विद्यार्थी अनुतीर्ण भएका हुन्छन्’ उनले आफ्नो मोबाईल फोनमा रहेको फाइल खोले, त्यसमा नेपालमै पढेका र लाइसेन्स परीक्षामा अनुतीर्ण भएका विद्यार्थीको तथ्याङ्क रहेछ, त्यो देखाउँदै उनले भने, ‘त्यसबेला काउन्सिलको प्रश्नपत्रको ‘प्यार्टन’ नमिलेपछि उनीहरु अनुतीर्ण भएका हुन्। तर, शैक्षिक माफियाहरुले त्यसैलाई ठूलो इस्यु बनाए, नेपाली मिडियाले उनीहरुकै कुरालाई मलजल गरे।’
यति भनिसकेपछि उनले प्रश्न गरे, ‘बंगलादेशमा थुप्रै नेपाली विद्यार्थीहरुले युनिभर्सिटी टप गरेका छन्। ख्वै त, यसबारे चाहिँ किन मिडियाहरुले समाचार बनाउँदैनन्?’
एमबिबीएसका धिरज र रोशनको सपनापनि चाँडै नेपाल फर्कने नै हो। यी दुबै युवाहरु आफ्नो पढाई अन्तिम चरणमा पुगेकोमा निकै खुसी छन्।
‘अब चाँडै नेपाल फर्कन्छौँ’ धिरज र रोशनले योजना सुनाए, ‘एक-दुई वर्ष स्थानीय अस्पतालहरुमा काम गर्नुपर्ला। त्यसपछि फेरि मास्टर्स (एमडी)का लागि अप्लाई गर्ने सोच बनाएका छौँ।’
थप चिनजान र भलाकुसारीपछि उनीहरुसँगको यो कुराकानीलाई मैले बिट मारेँ।
No comments:
Post a Comment