धनगढी क्रिकेट लिग (डिसिएल) भाग ३ : कुन टीम कस्तो ?

यज्ञराज जाेशी/क्रिकेट फारवेष्ट

धनगढी क्रिकेट एकेडेमी (डिसिए) ले नेपाली क्रिकेट ईतिहासमा पहिलोपटक धनगढीमा खेलाडीहरुको लिलामी (अक्सन) गरि व्यवसायिक क्रिकेटको सुरुवात गरेको छ । टेष्ट नेशन जस्तै भारतमा आईपीएलमा खेलाडीहरुको बोली लगाई टीममा अनुबन्ध गर्ने कार्य पहिलै सुरु भएको भएपनि नेपालमा भने डिसिएले यसको प्रारम्भ गरेको छ । पहिलो पटक अक्सन मार्फत खेलाडीहरु टीममा अनुबन्ध गराएको डिसिएले अक्सनमा देशभरिबाट खेलाडीलाई खुला रुपमा अक्सनका लागि दर्ता हुन आह्वान गरेको थियो भने दर्ता भएका खेलाडीहरुलाई अक्सनमा सहभागि गराएर उनीहरुलाई विभिन्न टीममा अनुबन्ध हुन बाटो प्रशस्त गरेको गह्यो । पौष १२ गते देशभरिका १ सय १६ जना खेलाडीहरु अक्सनमा सहभागि भएसँगै डिसिएल ३ को औपचारिक रुपमा सुरुवात भईसकेको उद्घोष डिसिएले गरेको छ । यता फागुन १ गतेबाट सुरु हुने धनगढी क्रिकेट लिगमा सन्तोषीटोल, हसनपुर, अत्तरिया, चौराहा, अनि क्याम्पसरोड गरि पाँचवटा टीमले प्रतिस्पर्धा गर्ने भएका छन । ३ लाख रुपैया विजेता र १ लाख रुपैया उपविजेतालाई दिईने डिसिएल ३ का लागि कुन टीमले कस्ता खेलाडी किने त ? 

सन्तोषी टोल   

अवस्थित तथा विशेषता : धनगढी उपमहानगरपालिका वडानम्बर २ मा पर्छ, सन्तोषी टोल । धनगढीको दक्षिणीभागमा अवस्थित यो टोल धनगढीका पुराना टोलहरु मध्येको एक हो । धनगढी बजारको मध्यभागसँग जोडिएको यस टोल धनगढीबासीका लागि परिचित टोल हो । मुख्य सडकमा व्यापारिक क्षेत्र रहेको सन्तोषीटोलका भित्री सडकहरुमा भने आवास क्षेत्र पर्दछ । सन्तोषी टोल मै देश कै सर्वाधिक धनराशीको क्रिकेट प्रतियोगिता एसपीए कपको आयोजक एसपीए पनि अवस्थित भएकाले यस क्षेत्रमा क्रिकेट प्रतिको झुकाव धेरै नै रहेको सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ । अझ धनगढीमा क्रिकेटका लागि अत्याधिक प्रयोग हुने एसएसपी कार्यालयको मैदान पनि सन्तोषी टोलमा नै भएकाले सन्तोषी टोलले प्रतियोगितामा होम क्राउडको ठुलो साथ पाउँने सुनिश्चित छ । 

Janak Raj Joshi, Team Owner

टीम विश्लेषण : -

टीम मालिक : जनकराज जोशी 
टीम कप्तान : विजय राना 

टीम मालिक जनकराज जोशी तथा कप्तान विजय रानाले निकै सुझँबुझँका साथ सन्तोषी टोल टीम बनाएका छन । अक्सनमा सुरुमा निकै धैर्य देखिएका उनीहरु आफुलाई चाहेका खेलाडी किन्न निकै आक्रमक देखिएको कुरा राजु रिजाललाई खरिद गर्दा उनीहरुले देखाएको रणनितीले स्पष्ट पार्दथ्यो । राजु रिजाल, सुनिल धमला, रोशन अधिकारी जस्ता अन्तराष्ट्रिय खेलाडीलाई टीममा खरिद गर्न मोटो रकम खर्च गरेको सन्तोषी टोलले सुरेश भट्ट, युवराज थापा, प्रकाशजंग कार्की, महेश अधिकारी, टेकेन्द्र बोहरा, अमित बुढा जस्ता होनहार उदयमान खेलाडीहरुलाई टीममा समावेश गरेको छ । अमित साहु जस्ता भारतिय खेलाडीलाई पनि आफ्नो टीममा अनुबन्ध गरी प्रतिपक्षीलाई डराउने रणनिती टीमले लिएको देखिन्छ । खेलाडी खरिदका लागि १ लाख ८० हजार रुपैया अधिकतम मुल्य तोकिएको अक्सनमा कप्तान बाहेक अन्य खेलाडी खरिद गर्न सन्तोषी टोलले १ लाख १७ हजार रुपैया खर्च गरेको सन्तोषी टोलले ७ जना ब्याट्सम्यान, ४ जना पेश बलर, २ जना स्पिनर, २ जना अलराउण्डर र २ जना मुख्य विकेट किपरलाई खरिद गरि आकर्षक टीम बनाएको छ । राजु रिजाल, सुनिल धमला जस्ता अन्तराष्ट्रिय खेलाडीहरुको अनुभवबाट प्रेरित टीममा महेश अधिकारी, युवराज थापा, विजय राना, अमित बुढा, अमन भण्डारी जस्ता युवा उदयमान खेलाडीहरुले प्रतियोगितामा निकै प्रतिस्पर्धी टीमका रुपमा आफुलाई उभ्याएको छ । 

१) राजु रिजाल : (विकेट किपर, ब्याट्सम्यान)

Raju Rijal

सन्तोषी टोलका सवैभन्दा अनुभवी अन्तराष्ट्रिय खेलाडी तथा अक्सनमा सवैभन्दा बढी रकममा बिक्ने खेलाडी हुन, राजु रिजाल । विश्वकप खेल्न तयार रहेको नेपाली यु १९ टीमका कप्तान समेत रहेका राजु रिजाललाई सन्तोषी टोलले जति पनि पैसा खर्च गर्न डराएन । उनको अनुभव, खेल कौशल, जतिवेला पनि म्याच आफ्नो पक्षमा पार्न सक्ने क्षमता तथा खेल अनुसासनलाई बुझ्दै सन्तोषी टोलले राजुलाई मोटो रकममा खरिद गरेको हो । नेपाललाई यु १९ विश्वकपमा पुर्याउन शतक सहित महत्वपुर्ण भुमिका निभाएर राजु नेपाल कै उत्कृष्ट विकेट किपरहरु मध्ये एक हुन । डिसिल भाग २ कैलाली बहुमुखी क्याम्पसले आफ्नो पक्षमा पार्नुको एउटै कारण राजु रिजाल हुन । उनले केएमसीले हारिसकेको पारिलाई अन्तिम विकेटसम्म टिकेर उछिन्दै उत्कृष्ट ब्याट्सम्यानको उपाधी प्राप्त गरे । राजु विश्वकपका लागि व्यस्त रहेकाले सन्तोषी टोलले टीमको कप्तानी युवा उदयमान खेलाडी विजय रानालाई दिएको थियो तर प्रतियोगितामा राजुले नै कप्तानी पाउँने लगभग निश्चित छ । टीमलाई सफलता दिलाउन कप्तानको महत्वपुर्ण भुमिका हुने भएकाले राजुले पछिल्लो समय नेपाली यु १९ टीमलाई दिलाएको सफलताको झल्को सन्तोषी टोलका लागि पनि नदेलान भन्न सकिन्न । टीममा राजु पहिलो रोजाईका विकेट किपर पनि हुन ।
२) सुनिल धमला : (अलराउण्डर)

Sunil Dhamala

सुनिल धमला राजु रिजालका मेट हुन । नेपाली यु १९ का ओपनर ब्याट्सम्यान समेत रहेका धमला सन्तोषी टोलको दोस्रो रोजाईमा परेका थिए । अलराउण्डर भुमिका देखिने सुनिल स्पिन बलिंग पनि गर्छन । नेपालबाट थुप्रै अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगिता खेल्न भ्याईसकेका र हाल राजुसँग भारतमा यु १९ विश्वकपको तयारीमा रहेका सुनिल टीममा रहँदा अन्य खेलाडीहरुको पनि मनोबल उच्च हुनेछ । मैदानमा अनुशासित रुपमा पेश आउने उनी क्षेत्र नम्बर ९ धनगढीबाट राष्ट्रिय प्रतियोगिताहरुमा सहभागिता जनाउँने गर्दछन ।

३) विजय, महेश, रोशन

Bijay Rana, Mahesh Adhikari, Roshan Adhikari

सन्तोषी टोलको कप्तानको जिम्मेवारीम रहेका विजय राना निकै प्रतिभाशाली ब्याट्सम्यान हुन । उनको प्रतिभाको कदर गर्दै धनगढी क्रिकेट एकेडेमीले उनलाई छात्रवृत्तीमा क्रिकेट प्रशिक्षण गराईरहेको छ । एसपीए कप, क्षेत्रिय, क्लब लेभल तथा देशै भरि हुने साना ठुला प्रतियोगिताहरुमा सहभागिता जनाईसकेका विजय टीमको महत्वपुर्ण सदस्य हुन । त्यस्तै महेश अधिकारी पनि विजय कै ब्याचका पेश बलर हुन भने रोशन अधिकारीसँग नेपालको प्रतिनिधित्व गदैै मलेसियामा यु १६ च्याम्पियन बनेको अनुभव छ ।  

४) युवराज, टेकेन्द्र, अमित

Yuv Raj Thapa, Takendra Bohara, Amit Budha (Young Talented Player)

युवराज थापा, टेकेन्द्र बोहरा र अमित बुढा तिनै जना धनगढी क्रिकेट एकेडेमीका यु १६ का होनहार युवा खेलाडी हुन । युवराज तथा टेकेन्द्र डिसिएका पहिलो ब्याचका प्लेयर हुन भने अमित बुढालाई डिसिएका अध्यक्ष सुवाश शाहीले कैलालीको बौनियाँमा भएको क्रिकेट प्रतियोगितामा उत्कृष्ट खेल प्रदर्शन तथा उनको क्रिकेट प्रतिको लगाव देखेर डिसिएमा छात्रवृत्तीमा प्रशिक्षण गराईरहेका छन । युवराज विकेटकिपर ब्याट्सम्यान हुन । कलिलै उमेरमा उनी सुझबुझँका साथ व्याटिंग गर्ने गर्दछन भने उनको विकेट किपिंगको सवैले तारिफ गर्ने गरेका छन । टेकेन्द्र बोहोरा, डिसिएमा स्पिन बलिंग तथा उत्कृष्ट फिल्डरका रुपमा परिचित छन भने अमित बुढा डिसिएका उत्कृष्ट मध्येका एक पेश बलर हुन ।
यी बाहेक सुरेश भट्ट, विप्लव विष्ट, न्युरिन अन्सारी, प्रकाशजंग काकीं, अमन भण्डारी, भोजराज भट्ट, प्रेम आउजी, अमित साहु सन्तोषी टोलमा रहेका छन । सन्ताेषी टाेलसँग हाेम क्राउडकाे ठुलाे साथ हुनेछ । भनिन्छ, दर्शक १२ अाै खेलाडी हुन । क्रिकेट प्रति निकै नै क्रेज रहेकाे सन्ताेषी टाेलमा खेलाडीहरूकाे हाैसला बुलन्द पार्न दर्शकहरू मैदानसम्म पुग्दा ३ लाखकाे उपाधी सन्ताेषी टाेलले हात नपार्ला भन्न सकिन्न ।

मेराे डायरी २२ (अक्सन अनुभव)

नेपाली क्रिकेटमा सुवाश शाही नयाँ नयाँ प्रयोग गर्न उस्ताज मानिन्छन । झण्डै पाँच बर्ष अघि नेपाली क्रिकेटले पाएको एउटा युवा व्यक्तित्वको नाम हो, सुवाश शाही । जसले छाटो समयमा नेपाली क्रिकेटको ठेक्का लिएकाहरुले गर्न नसकेको कार्य गरेर सवैलाई चकित पारेका छ । सन २०१० मा धनगढीमा एसपीए कपको पहिलो संस्करणबाट नेपाली क्रिकेटमा पाईला चालेको शाहीले त्यहीबाट नेपाली क्रिकेटको विकासमा प्रत्येक पटक भिन्न सफल प्रयासहरु गर्दै आएका छन । नियमित मेहनत, एकचित्त भएर लागेपछि अनि सवैलाई साथमा लिएर थालिएको उत्तम कार्यले जहिले पनि सफलता पाउँछ भन्ने कुरालाई आत्मसात गर्दै सकरात्मक सोचका साथ अघि बढ्दै गएपछि नेपाली क्रिकेटलाई नौला प्रयोगहरु मार्फत व्यवसायिक बनाउँने शाहीको प्रयासले आकार लिईसकेको छ ।

धनगढी रुट लेभल देखि खेलाडीहरुको विकासका लागि धनगढी क्रिकेट एकेडेमी (डिसिए) को स्थापना गर्नु नेपालमा पहिलो सुरुवात थियो । एकेडेमीले नेपाली क्रिकेटको ईतिहासमा पहिलो पटक नेशनल टीम बाहेकको टोलीलाई श्रीलंका जस्तो तेस्रो मुलुकमा पठाई म्याच एक्सोजरको अभ्यास नेपाली क्रिकेटमा पहिलो प्रयोग थियो । देशमा घरेलु क्रिकेटको संरचना निकै कमजोर भएको अवस्थामा घरेलु क्रिकेट उकास्न धनगढी क्रिकेट एकेडेमीले नेपालमा पहिलो पटक धनगढीमा नेपालकै सवैभन्दा लामो क्रिकेट लिग प्रतियोगिता धनगढी क्रिकेट लिग (डिसिएल) सुरु गर्यो । ६ महिनासम्म चलेको पहिलो र दोस्रो लिगमा खेलाडीहरुले बढी भन्दा बढी म्याच एक्सोजर पाउँदै आफुहरु थप परिष्कृत भएको खेलाडीहरुसँग अनुभव छ । क्रिकेट खेललाई व्यवसायिक बनाउँन जरुरी छ भन्ने उदेश्यले सोचले एसपीए कपलाई देश कै ठुलो क्रिकेट प्रतियोगितामा रुपमा उठाईरहँदा भर्खरै मात्र सुवाश शाहीले नेपाल मै पहिलो पटक खेलाडीहरुको किनबेच लिलामी (अक्सन) गरी देशको क्रिकेटमा नयाँ अध्याय सुरु भएको उद्घोष गरेका छन ।

      वि.सं २०७२ पौष १२ गतेको दिनलाई नेपाली क्रिकेटको ईतिहासमा सदैव याद गरिनेछ, यस दिन नेपालमा पहिलो पटक खेलाडीहरुलाई अक्सन मार्फत प्रतियोगितामा सहभागिता गराईएको छ । टेष्ट मान्यता प्राप्त राष्ट्रले धेरै अघि नै सुरु गरिसकेको यस किसिमको अभ्यास नेपालमा भने पहिलो पटक गरिएको हो । उदाहरणका लागि भारतमा प्रत्येक बर्ष हुने आईपीएललाई लिन सकिन्छ । जहाँ हामी खेलाडीलाई अक्सन मार्फत टीमले किनेको देख्दा उत्साहित हुन्थ्यौ, त्यस्तै माहोल बनेको थियो पौष १२ गते धनगढीमा पनि ।

      धनगढी क्रिकेट लिग भाग २ को समापन समारोहमा डिसिएका अध्यक्ष सुवाश शाहीले तेस्रो संस्करणमा अक्सन द्धारा खेलाडीहरु टीममा भित्र्याउने तथा खेलाडीहरुलाई प्रतियोगिता खेले मार्फत पारिश्रमिकको व्यवस्था गर्ने उद्घोष गरेसँगै यसको तयारी सुरु भईसकेको थियो । त्यसको केही समय पश्चात लिग खेल्न चाहाने सम्पुर्ण खेलाडीलाई डिसिएले सार्वजनिक सुचना मार्फत एकेडेमीमा दर्ता हुन खुला आह्वान ग¥यो । जसमा  देशभरबाट सम्पुर्ण अन्तराष्ट्रिय, राष्ट्रिय खेलाडीहरु तथा भारतबाट पनि खेलाडीहरुले लिगमा आफ्नो नाम दर्ता गराए,  दर्ता भएका खेलाडीको एकेडेमीले सम्पुर्ण प्रोफाईल तयार गरी अक्सनका लागि तयार ग¥योे । यता खेलाडीहरुले धमाधम दर्ता प्रक्रिया सुरु गरेपनि क्रिकेटमा लगानी गर्ने ग्रुप, संंस्था खोज्नु भने निकै जटिल थियो । खेलाडीहरुको दर्ता सकिन लाग्दा समेत कति टिम हुने, कसकसले टीम लिने भन्ने कुराको अन्योल कायमै रहेको अवस्थामा धनगढी क्रिकेट एकेडेमीमा मुख्य प्रशिक्षक अर्जुन खड्का ज्युको असमायिक निधन, डिसिएको मुम्बई, गोवा टुर, तथा नाकाबन्दिले देश शिथिल बनेको अवस्थामा डिसिएल भाग ३ सुरु हुने अझै निश्चित भईसकेको थिएन । नाकाबन्दीको प्रत्यक्ष मार उधोग व्यवासायीहरुमा परेकाले उनीहरुलाई लाखौ खर्च हुने टीमका लागि आग्रह गर्नसक्ने अवस्था पनि थिएन । यद्यपी क्रिकेटको शहर धनगढीमा धन नभएपनि मन भएका व्यक्तीहरुको कमी नभएकाले डिसिएको आग्रहमा स्थानिय दिप डेरी एण्ड ईण्डष्ट्रिजका सञ्चालक दिपक खड्काले क्याम्पसरोडको टीम आफुले लिने बताएसँगै डिसिएल ३ का लागि ढोको खुलेको हो । त्यसपछि स्थानिय केवल नेटवर्क एसटीएसका सञ्चालक राज कुमार श्रेष्ठले चौराहा टीम आफुले लिने भनेपछि डिसिए हौसियो । उता डिसिएल भाग १ को विजेता तथा डिसिएल भाग दुईको उपविजेता न्यु श्रृजनशिल युवा क्लबले अत्तरियाको टीमलाई खरिद गर्दै नेपाली क्रिकेटलाई व्यवसायिकता तर्फ उन्मुख गराउँने डिसिएको सुरुवातलाई सहयात्रा प्रदान गर्यो । त्यसपछि  स्थानिय युवा उद्यमी कुबेर शाहीले हसनपुरको तथा जनकराज जोशीले सन्तोषी टोलको टीम खरिदमा तत्परता देखाएपछि लामो समय पछि वल्ल पौष १२ गतेको दिन, नेपाली क्रिकेट ईतिहासमा ऐतिहासिक बन्न सक्यो ।

अक्सनका दिन विहानै देखि डिसिएले सम्पुर्ण तयारी थालिसकेको थियो भने पाचाँै वटा टीमले कुन खेलाडी आफुले लिने हो ? कतिमा लिने हो ? कतिसम्म बोली लगाउने भन्ने बारे छलफल गरिरहेको हल बाहिरको दृश्य रोचक बनेको थियो । आफुहरुको पहिलोपटक बोली लाग्ने भएकाले आफुहरुलाई कुन टीमले कतिमा खरिद गर्ला भनेर खेलाडीहरु पनि ठुलो संख्यामा उपस्थित थिए । यता नेपाली क्रिकेटमा बन्न लागेको ईतिहासको साक्षी बन्न सवै सञ्चारमाध्यमका सञ्चारकर्मीहरु आफ्नो कर्ममा खटिसकेका थिए, कोही खेलाडीहरुको प्रतिक्रिया जान्दै थिए त कोही अक्सनको प्रक्रिया अनि कोही कुन खेलाडी कतिमा विक्री होलान भन्नेमा गफिदै बसेका थिए । दुई बजेका अक्सन सुरु भयो, कार्यक्रम सुरुमा धनगढी क्रिकेट एकेडेमीले आफ्ना पुर्व व्यवस्थापक अर्थात मलाई यस क्षेत्रको क्रिकेट विकासमा महत्वपुर्ण योगदान पुर्याएको भन्दै स्वर्ण पदक सहित सम्मान गर्यो अनि साथै नवनियुक्त व्यवस्थापक विजय कार्की ज्युलाई स्वागत गर्ने कार्यक्रम पश्चात पावर प्वाईन्ट प्रिजेन्टेशनबाट एक एक गर्दै खेलाडीहरुको प्रोफाईल सवै टीममा अगाढी देखाएपछि र पाँचवटा गोल टेबुलमा बसेका टीम मालिकहरुले अन्तराष्ट्रिय खेलाडीहरुको १० हजार र स्थानिय खेलाडीहरुको पाँचहजार देखि बोली लगाए ।

अक्सनमा स्थानिय युवा खेलाडीहरुकोे चर्चित अन्तराष्ट्रिय खेलाडीहरु भन्दा पनि बढी रकम बोली लाग्यो, नेपाली १९ बर्ष मुनिको राष्ट्रिय टीमका कप्तान राजु रिजाल सवैभन्दा महंगा खेलाडी बने, केही दिनमा विश्वकप खेल्न जान लागेका उनको होम टाउँन धनगढी हो । त्यस्तै विनोद भण्डारी, भुवन कार्की, मेहबुब आलम, सोनु तामांग, बिनोद लामा, यम कार्की, सुनिल धमला, ललित सिंह भण्डारी जस्ता प्लेयरहरु महंगो मुल्यमा विक्री भए । अक्सनमा उपस्थित खेलाडीहरुको बोली लाग्दा र उनीहरु खरिद हुँदा उनीहरुको मनमा वेग्लै खुशी देखिन्थ्यो । यता देशभरिबाट सामाजिक सञ्जाल तथा पत्रपत्रिकाहरुमा धनगढीमा हुन लागेको अक्सनको चर्चाले माहोल तताएको थियो । देशभरिबाट क्रिकेट प्रेमीहरु कुन खेलाडी कतिमा किनबेच भए भन्ने जान्न निकै उत्सुक देखिन्थे भने नेपाली क्रिकेट पनि व्यवसायिकता तिर उन्मुख भएको देखेर निकै खुशी भएको प्रतिक्रिया पनि पोष्ट गर्दै थिए ।
सवै टीम मालिकले आ आफ्ना खेलाडी खरिद गरिसके पछि सामुहिक फोटो लिदै नेपाली क्रिकेटको विकासको लागी आफुहरु सदैव लागिरहने सन्देश दिएँ । नेपाली क्रिकेटकोे विकासको एक हिस्सा बन्न पाउँदा आफुहरु निकै गौरवाम्वित बनेको प्रतिक्रिया उनीहरुको थियो ।

डिसिएले धनगढी क्रिकेट लिग भाग ३ आउँदो फागुन १ गते देखि गर्ने घोषणा गरेको छ । त्यतिञ्जेल प्रत्येक टीमले आफ्ना खेलाडीहरुले प्रतियोगिताका लागि तयार पार्नेछन, एक अर्का विच अभ्यास खेलहरु खेल्नेछन । प्रतियोगिता झण्डै १ महिना चल्नेछ । प्रतियोगितामा सहभागि प्रत्येक टीमले अन्य टीमसँग लिग चरणमा दुइ दुइ वटा खल्नेछन । प्रतियोगिताका विजेताले नगद ३ लाख हात पार्नेछन भने उपविजेता टीमले १ लाख नगद पाउँने आयोजकले जनाएको छ । धनगढीमा हुने देशको सर्वाधिक धनराशीको क्रिकेट प्रतियोगिता एसपीए कप पछिको यो दोस्रो ठुलो धनराशीको प्रतियोगिता हो । यसरी अन्य क्षेत्रबाट पनि क्रिकेट खेल विकासको लागि प्रयासहरु हुने हो भने नेपालले चाडै टेष्ट मान्यता पाउँनेमा ढुक्क हुन सकिन्छ । 
                                                            यज्ञराज जाेशी 
                                                              क्रमश